Sinds een paar maanden is er een felle discussie gaande over het gebruik van lootboxes in online games. Volgens sommige mensen zou het een verkapte vorm van kansspelen zijn. Voorstanders zien het echter gewoon als een slimme marketing tool en een manier voor de uitgevers van de spellen om extra inkomsten te verdienen in een tijd waarin mensen minder geld uitgeven aan computer games. Op aandringen van de politiek heeft de Nederlandse Kansspelautoriteit (KSA) het gebruik van lootboxes bekeken en is tot de conclusie gekomen dat er vier spellen zijn die mogelijk de huidige Nederlandse wetgeving overtreden en gezien kunnen worden als een kansspel waar een vergunning voor nodig is.
Lootboxes
Voordat we uitweiden over het besluit van de KSA aangaande de lootboxes, is het misschien handig om eerst even uit te leggen wat lootboxes juist zijn. Het zijn een soort schatkisten die spelers kunnen winnen bij sommige computerspellen. Als een speler een bepaalde prestatie in een spel heeft behaalt, verschijnt er zo’n lootbox. Dit kan een cosmetische upgrade voor je personage bevatten of een beter wapen of pantser en meer van dat soort dingen. Tot zover is er eigenlijk weinig aan de hand.
De laatste tijd komt het echter steeds vaker voor dat spelers een lootbox niet alleen kunnen winnen door het behalen van een bepaalde prestatie, maar dat je deze lootboxes kunt kopen en dan gaat het niet alleen om cosmetische upgrades. Er zijn ook spellen waarbij de speler een enorm spelvoordeel heeft bij het kopen van lootboxes en dat is voor veel spelers een doorn in het oog, waardoor de discussie op gang kwam. Die discussie is ook overgeslagen naar de politiek. Zijn lootboxes niet gewoon een verkapte vorm van gokken?
Sommige lootboxes zijn kansspel
Roulette online spelen is duidelijk een kansspel, je zet geld in en het is maar de vraag of je wint. Er is een kans dat je je geld verliest en met lege handen achterblijft. In de ogen van de makers zijn lootboxes daarom geen kansspelen, omdat je altijd iets wint als je een lootbox koopt – je komt nooit met lege handen te staan. Niet geheel onterecht gaat de KSA niet mee in deze uitleg en heeft daarom onderzoek gedaan naar de populairste spellen die gebruik maken van lootboxes.
Uit het onderzoek van de KSA bleek dat er vier spellen zijn die hoogstwaarschijnlijk de regels overtreden. Deze vier spellen zouden eigenlijk gezien moeten worden als een kansspel en daar zou dus een vergunning voor uitgegeven moeten worden. De KSA heeft overigens nog niet bekend gemaakt welke vier spellen dit zijn. Ze willen eerst definitief vaststellen dat de wet is overtreden en dan de producenten de tijd geven om hierop te reageren middels het aanbrengen van aanpassingen.
De producenten krijgen acht weken de tijd om aanpassingen aan te brengen, zodat de spellen wel voldoen aan de Nederlandse wetgeving. Indien de producenten geen gehoor geven aan de eis van de KSA, kunnen zij rekenen op dwangsommen van 820 duizend euro. Daarnaast doet de KSA ook onderzoek naar hoe verslavend lootboxes kunnen zijn. Volgens de KSA worden bij lootboxes dezelfde mechanieken gebruikt als bij bijvoorbeeld roulette online spelen en kunnen daarom mogelijk verslavend zijn. Er zijn echter nog geen aanwijzingen dat mensen met een gokverslaving hun heil zoeken in lootboxes.